NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT THÔNG QUA ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ 4.0 TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ TĨNH

ENHANCING THE QUALITY OF PHYSICAL EDUCATION THROUGH THE APPLICATION OF INDUSTRY 4.0 TECHNOLOGY AT HA TINH UNIVERSITY

Th.s. Nguyễn Công Viên
Bộ môn Giáo dục Thể chất, Trường Đại học Hà Tĩnh

TÓM TẮT

Công nghệ 4.0 đã và đang có ảnh hưởng sâu rộng đến tất cả các lĩnh vực, trong đó có giáo dục thể chất (GDTC). Việc áp dụng các công nghệ mới như thiết bị đeo thông minh, phần mềm quản lý sức khỏe, thực tế ảo (VR) và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) đã tạo ra những cơ hội để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn GDTC. Bài viết này nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp ứng dụng công nghệ 4.0 nhằm nâng cao chất lượng GDTC cho sinh viên Trường Đại học Hà Tĩnh, giúp sinh viên không chỉ rèn luyện thể lực mà còn phát triển kỹ năng số, đáp ứng nhu cầu của thời đại mới.
            Từ khóa: Giáo dục thể chất, công nghệ 4.0, thiết bị thông minh, thực tế ảo, sinh viên, Trường Đại học Hà Tĩnh.

Abstract

Technology 4.0 has been profoundly affecting all fields, including physical education (PE). The application of new technologies such as smart wearables, health management software, virtual reality (VR), and big data analysis has created opportunities to improve the quality of teaching and learning in PE. This paper investigates and proposes solutions for the application of 4.0 technology to enhance the quality of PE for students at Ha Tinh University, helping students not only improve physical fitness but also develop digital skills, meeting the needs of the modern era.

   Keywords: Physical education, technology 4.0, smart devices, virtual reality, students, Ha Tinh University.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, khi trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và thực tế ảo (VR) đang phát triển mạnh mẽ, giáo dục thể chất cũng cần phải thay đổi để đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Việc tích hợp công nghệ vào giáo dục thể chất không chỉ nâng cao hiệu quả giảng dạy mà còn giúp sinh viên dễ dàng theo dõi và điều chỉnh quá trình rèn luyện thể lực của mình, đồng thời phát triển các kỹ năng số quan trọng.

Trường Đại học Hà Tĩnh đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện các chương trình giảng dạy. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào GDTC tại trường sẽ giúp nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển toàn diện cho sinh viên, đồng thời chuẩn bị tốt hơn cho sinh viên trước những thách thức của thế kỷ 21.

II. THỰC TRẠNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT VÀ SỰ TÍCH HỢP CÔNG NGHỆ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ TĨNH

2.1. Thực trạng GDTC tại Trường Đại học Hà Tĩnh

Chương trình giáo dục thể chất tại Trường Đại học Hà Tĩnh hiện vẫn duy trì các phương pháp giảng dạy truyền thống, chủ yếu tập trung vào các môn thể thao cơ bản như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, và các bài tập thể lực. Tuy nhiên, phương pháp này chưa tận dụng được các công nghệ mới để tối ưu hóa việc rèn luyện thể chất và cải thiện hiệu quả giảng dạy.

Sinh viên tham gia các lớp học chủ yếu để rèn luyện thể lực theo các bài tập cơ bản, nhưng việc theo dõi và đánh giá sức khỏe cá nhân còn rất hạn chế, chủ yếu dựa trên cảm nhận và đánh giá của giảng viên. Điều này dẫn đến việc thiếu sự cá nhân hóa trong quá trình giảng dạy, và hiệu quả rèn luyện của sinh viên vẫn chưa được tối ưu hóa.

2.2. Nhu cầu của sinh viên

Sinh viên ngày nay, đặc biệt là thế hệ Gen Z, rất quan tâm đến việc ứng dụng công nghệ trong học tập và rèn luyện. Họ mong muốn có một phương pháp học tập sáng tạo và hiệu quả, có thể tự theo dõi sức khỏe, xây dựng chế độ luyện tập phù hợp với nhu cầu cá nhân. Điều này tạo ra cơ hội lớn để ứng dụng công nghệ 4.0 vào giảng dạy môn GDTC tại Trường Đại học Hà Tĩnh, giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận và duy trì các thói quen rèn luyện sức khỏe khoa học và hiệu quả.

2.3. Thực trạng sử dụng công nghệ của giảng viên

Tại Trường Đại học Hà Tĩnh, số lượng giảng viên sử dụng công nghệ trong giảng dạy môn GDTC còn hạn chế. Một số giảng viên đã thử áp dụng các thiết bị đeo thông minh, phần mềm quản lý sức khỏe nhưng chủ yếu ở mức độ cơ bản và chưa mang lại hiệu quả cao. Việc đào tạo giảng viên về các công nghệ mới trong giáo dục thể chất vẫn còn thiếu và chưa được triển khai mạnh mẽ, khiến cho việc áp dụng công nghệ trong giảng dạy gặp nhiều khó khăn.

Bảng 1. Thực trạng sử dụng công nghệ của giảng viên trong giáo dục thể chất tại Trường Đại học Hà Tĩnh

(Nguồn: Khảo sát từ giảng viên Trường Đại học Hà Tĩnh, 2024)

III. GIẢI PHÁP ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ 4.0 TRONG GIÁO DỤC THỂ CHẤT

3.1. Sử dụng thiết bị đeo thông minh và IoT

Các thiết bị đeo thông minh như đồng hồ thông minh, vòng đeo tay sức khỏe có thể theo dõi các chỉ số sinh lý quan trọng như nhịp tim, bước đi, lượng calo tiêu thụ và giấc ngủ. Dữ liệu thu thập từ các thiết bị này có thể được truyền tải và phân tích thông qua hệ thống IoT, giúp giảng viên và sinh viên theo dõi quá trình rèn luyện và đưa ra những điều chỉnh phù hợp.

Lợi ích:

- Theo dõi sức khỏe và thể lực của sinh viên một cách chi tiết và chính xác.

- Cung cấp thông tin trực quan giúp sinh viên tự điều chỉnh chế độ luyện tập.

- Giảm thiểu nguy cơ chấn thương nhờ giám sát các chỉ số sinh lý trong quá trình luyện tập.

Bảng 2. Thống kê mức độ sử dụng thiết bị đeo thông minh trong học tập và rèn luyện thể chất của sinh viên tại Trường Đại học Hà Tĩnh

(Nguồn: Khảo sát từ sinh viên Trường Đại học Hà Tĩnh, 2024)

3.2. Phần mềm quản lý sức khỏe và học tập cá nhân hóa

Việc sử dụng các ứng dụng di động và phần mềm quản lý sức khỏe giúp sinh viên lập kế hoạch luyện tập cá nhân, theo dõi tiến độ và mục tiêu đạt được. Đồng thời, giảng viên có thể giám sát quá trình rèn luyện của từng sinh viên và đưa ra những lời khuyên phù hợp.

Lợi ích:

- Cá nhân hóa quá trình học tập và rèn luyện thể chất.

- Tăng cường sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên trong việc theo dõi và đánh giá kết quả học tập.

- Sinh viên có thể chủ động trong việc quản lý sức khỏe và thiết lập mục tiêu rèn luyện.

Hình 1. Mô phỏng phần mềm quản lý sức khỏe và học tập cho sinh viên
(Hình minh họa phần mềm quản lý thể chất và học tập cá nhân hóa, cho phép giảng viên theo dõi và đánh giá mức độ tiến bộ của sinh viên.)

3.3. Sử dụng thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR)

Công nghệ VR và AR giúp mô phỏng các tình huống luyện tập thể thao phức tạp mà sinh viên có thể không thực hiện được trong thực tế. Sinh viên có thể tham gia các bài tập thể dục trong môi trường ảo, từ đó rèn luyện kỹ năng mà không lo bị chấn thương.

Lợi ích:

- Cải thiện trải nghiệm học tập bằng môi trường ảo, dễ tiếp cận và an toàn.

- Giúp sinh viên luyện tập các kỹ năng thể thao phức tạp mà không cần thiết bị vật lý.

- Tạo động lực học tập mới lạ và hiện đại.

3.4. Phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI)

Sử dụng Big Data và AI giúp phân tích dữ liệu từ quá trình luyện tập của sinh viên, cung cấp các thông tin chi tiết và các dự đoán về sức khỏe, từ đó giúp giảng viên và sinh viên đưa ra các quyết định phù hợp trong quá trình giảng dạy và học tập.

Lợi ích:

- Cung cấp thông tin sâu sắc giúp tối ưu hóa quá trình luyện tập.

- Dự đoán các xu hướng sức khỏe của sinh viên và đưa ra các lời khuyên phù hợp.

- Hỗ trợ giảng viên trong việc đánh giá và quản lý quá trình học tập của sinh viên.

IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN

4.1. Hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ trong giáo dục thể chất

Việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong giáo dục thể chất tại Trường Đại học Hà Tĩnh đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Các thiết bị đeo thông minh và phần mềm quản lý sức khỏe giúp sinh viên theo dõi sức khỏe và điều chỉnh chế độ luyện tập cá nhân. Bên cạnh đó, việc sử dụng thực tế ảo và phân tích dữ liệu lớn giúp giảng viên có thể giám sát và đưa ra các đánh giá chính xác về quá trình luyện tập của sinh viên.

Bảng 3. Kết quả khảo sát về mức độ hài lòng của sinh viên với việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong GDTC

(Nguồn: Khảo sát từ sinh viên Trường Đại học Hà Tĩnh, 2024)

4.2. Thách thức và giải pháp

Mặc dù đã có những kết quả khả quan, nhưng việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong giáo dục thể chất tại Trường Đại học Hà Tĩnh vẫn gặp phải một số thách thức như sự thiếu hụt thiết bị công nghệ, kỹ năng của giảng viên và ngân sách đầu tư. Để khắc phục những thách thức này, trường cần có kế hoạch đào tạo giảng viên về công nghệ mới và tăng cường đầu tư vào cơ sở vật chất công nghệ.

V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

A. KẾT LUẬN

Việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong giáo dục thể chất đã mở ra những cơ hội lớn để nâng cao chất lượng đào tạo tại Trường Đại học Hà Tĩnh. Kết quả nghiên cứu cho thấy:

- Việc ứng dụng thiết bị đeo thông minh và phần mềm quản lý sức khỏe giúp sinh viên dễ dàng theo dõi sức khỏe và lập kế hoạch rèn luyện phù hợp.

- Thực tế ảo (VR) tạo điều kiện cho sinh viên tham gia các bài tập thể dục an toàn và môi trường học tập mới lạ.

- Phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ giảng viên trong việc giảng dạy cá nhân hóa và đánh giá kết quả rèn luyện.

- Các kết quả bước đầu khẳng định rằng việc ứng dụng công nghệ 4.0 không chỉ nâng cao hiệu quả đào tạo mà còn giúp sinh viên phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn kỹ năng số.

B. KIẾN NGHỊ

- Với nhà trường: Cần đầu tư hơn nữa vào cơ sở vật chất công nghệ, bao gồm thiết bị đeo thông minh, các ứng dụng quản lý sức khỏe và hệ thống VR. Đồng thời, xây dựng các chính sách khuyến khích giảng viên và sinh viên sử dụng công nghệ trong học tập và rèn luyện.

- Với giảng viên: Đào tạo, tập huấn về kỹ năng sử dụng công nghệ 4.0 trong giảng dạy và học tập. Khuyến khích giảng viên tích cực nghiên cứu và ứng dụng các công cụ công nghệ hiện đại.

- Với sinh viên: Khuyến khích sinh viên tự trang bị thiết bị thông minh, tăng cường nhận thức về vai trò của công nghệ trong việc rèn luyện thể chất. Tổ chức các buổi hội thảo hoặc cuộc thi để nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ.

- Với Bộ Giáo dục và Đào tạo: Cần có chính sách hỗ trợ kinh phí và đề xuất khung chương trình giáo dục thể chất tích hợp công nghệ. Hỗ trợ xây dựng các dự án thí điểm để nhân rộng mô hình ứng dụng công nghệ 4.0 trong giáo dục thể chất.

- Với các đối tác công nghệ: Xây dựng mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ để cung cấp thiết bị, phần mềm và giải pháp công nghệ tiên tiến cho trường học.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.      Bộ Giáo dục và Đào tạo (2021), Chương trình giáo dục thể chất tại các trường đại học. Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Hà Nội.

2.      Nguyễn Thành Công (2022), Giáo dục thể chất trong thời đại số. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.

3.      Bộ Khoa học và Công nghệ (2020), Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực giáo dục. Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.

4.      Cao Văn Dũng (2021), Hướng dẫn sử dụng thiết bị đeo thông minh trong giảng dạy thể dục thể thao. Nhà xuất bản Thể dục Thể thao, TP. Hồ Chí Minh.

5.      Lê Văn Lẫm, Phạm Xuân Thành (2008), Giáo trình thể dục thể thao trường học, Nxb Thể dục Thể thao, Hà Nội.

6.      PGS.TS. Đồng Văn Triệu, TS. Trương Anh Tuấn (2015), Giáo trình Lý luận và phương pháp huấn luyện thể thao, Nxb Thể dục Thể thao, Hà Nội.